ASANSÖR İŞLERİ TEKNİK ŞARTNAMESİ
VERİLMESİ GEREKEN BELGELER
VVVF – Kademesiz hız ayarlı tahrik ünitesi altında bulunan bir asansör çok düzgün ve hassas hareket sağlamak için bu hız eğrisinde kalarak, yükten bağımsız olarak bütün seyirlerini yapmalıdır. Cebri havalandırma gerektirmemelidir. İzolasyonlu motor termal bir kontakla korunmalıdır. Maksimum motor performansı elde etmek için tahrik motoruna gelen voltaj ve frekans değiştirilebilmelidir.
Çalıştırmayı geliştirmek ve duyulan gürültüyü azaltabilmek için tahrik motoruna giren güç reaktör tarafından düzeltilmelidir. Tahrik motoru miline takılı optik bir dijital kodlayıcı normal bir kare dalga oluşturmalıdır. Seyir yönü, hızı ve mesafe kodlayıcı tarafından hız kumanda ünitesi ile birlikte tespit edilmeli toplam pozitif hareket kontrölü sağlanabilmelidir.
Asansör gruplarında Dişlisiz tip makine-motor grubu sistemin verimli ve sıhhatli çalışması açısından kullanılmalıdır. Makine ve teçhizat +5˚C ile +40˚C arası çevre ısı aralığında tam yükte randımanlı bir şekilde çalışabilmelidir. Tahrik motoru miline akuple edilmiş tahrik hızını direkt ölçen hız ölçme sistemi (tako / encoder) bulunmalıdır. Bu cihaz çevre şartlarından etkilenmeyecek şekilde dayanıklı imal edilmelidir.
Kullanılacak asansör motorları saatte min. 240 kalkış (s/h)’ a haiz olmalıdır. Tüm seyir mesafesi boyunca maksimum kapasite dahil her yük değerinde sözleşmedeki hız değerinden en fazla +/- % 5 farklı olabilir.
Asansörlerin frenleme yeteneği % 125 yüklü kabini nominal hızda hareket halinde iken yavaşlatabilme, durdurma ve durmuş şekilde tutmalıdır. Asansörlerin duruş hassasiyeti her kapasite değerinde, +/- 3 mm hassasiyetle kabini katta durdurabilmelidir. Makine freni oldukça sessiz çalışmalıdır. Verimlilik %85, 2:1 palanga sistemi.
Tahrik makinasındaki tüm dönen parçalar dinamik balansa sahip olmalıdır. Tüm dönen parçalar TS EN 81-20 ,TS EN 81-50, TS EN 81-70, TS EN 81-28 , TS EN 81-58 standartlarına göre korunacaktır. Korumalar bakım ve kontrol amacı ile kolayca sökülebilir olacak, söküldüklerinde sabitleme elemanları koruma üzerinde veya ana parça üzerinde kalacaktır.
Makina freni, asansör hareket etmeye başlamadan önce açacak, asansör hareketi tamamlandıktan sonra kapatacaktır. Tahrik makinası freni yukarı yönde aşırı hızlanmaya karşı koruma tertibatlı olarak kullanılmalıdır. Fren, CE işareti tip sertifikasına sahip olmalıdır.
Tahrik sisteminde bulunan, tahrik makinası, her türlü tahrik ve saptırma kasnakları, sürücü gibi ana komponentlerin tasarım ömrü en az 20 yıl olacaktır. Makine şasileri ile beton ayaklar arasında titreşimi önleyici lastik takozlar kullanılmalıdır. Lastik takozların ezilmeye göre hesabı yapılıp, boyutları bu hesaba göre tespit edilmelidir. Şase ile beton ayakların birbirine tespit edilmesinde izolasyon özelliği bozulmamalıdır.
Hız regülatörü merkezkaç kuvvet teorisine göre imal edilmelidir. Regülatörün dönüş hızı normal çalışmadaki dönüş hızının 1.15 katına çıktığında sistem kilitlenip, artık dönmemelidir. Bu olay mekanik bir kilitleme şeklinde yapılmalıdır. Bu kilidin açılıp normal duruma getirilmesi makine dairesinde elle yapılacak bir müdahele ile ancak mümkün olmalıdır. Mekanik kilitleme esnasında asansörün kumanda elektriğini kesmek üzere ayrıca bir kontaktör faaliyete geçirilmelidir.
Hız regülatörün halatının dönüşünü sağlamak ve halatın regülatör tekerlek kanalında patinaj yapmasını önleyecek gerginliği verebilmek için kuyu dibine konulacak olan alt tekerlek bir noktadan yataklanmış ve yukarı aşağı hareket ederek ayarlanabilir özellikte olmalıdır.
Hız regülatör halatı iki uçtan birbirine bağlanmış tek halattan müteşekkil kapalı bir devre olmalıdır. Birleşim noktasındaki çözülme mukavemeti halatın kopma mukavemetinden büyük olmalıdır. Halat regülatör tekerleği ile alt tekerlek arasına gerilmiş olarak monte edilmelidir. Ve bir noktadan kabin arkasındaki yakalama emniyet düzeni koluna bağlanmış olmalıdır.
Halatın tekerlek üzerindeki sürtme kuvveti öyle hesap edilmelidir ki yakalama emniyet düzeni kolunun hareketi için gerekli kuvvet, regülatör halatının yakalama emniyet düzenini patinaj yapmadan çalıştırabilsin.
Regülatör, CE işareti ve AT tip sertifikasına sahip olmalıdır. Sertifika, teklif ile birlikte sunulmalıdır. Asansörün hızı TS EN 81-20 ,TS EN 81-50, TS EN 81-70, TS EN 81-28 , TS EN 81-58 standartlarında belirtilen hızlara ulaştığında mekanik olarak kilitlenmelidir, ayrıca regülatörde bulunan bir elektrik şalteri asansörün güvenlik devresini açık devre yapmalı ve asansörü durdurmalıdır.
Regülatör halatını germek için kuyu dibinde ağırlığı olan bir gergi makarası olmalı, gergi tertibatında, halattaki gerginlik azaldığında veya halat koptuğunda aktive olan ve asansörü durduran bir şalter de olmalıdır
3- KABİN RAYLARI
3.1- Özellikler:
Kabin rayları asansör kabininde en ufak bir sarsıntı, sallantı, titreşim ve sıkışmaya imkan vermeyecek nitelikte özel imal edilmiş asansör rayları olacaktır. Raylar özel olarak çelik malzemeden talaş kaldırma sistemi ile imal edilmelidir. Bilhassa rayın çalışma yüzeyleri en ufak bir bozukluğa haiz olmamalıdır.
3.2 – Tespit Şekli:
Rayların birleşme noktalarında intibakı iyi sağlayacak ve raydan raya geçişte çıkıntı olmasını önlemek için, rayları merkezlemek üzere rayların ek yerlerinde erkek ve dişi merkezlemeler olmalıdır. Bu merkezlemelerin sıhhatli olması için erkek kısmının toleransı 0.06 mm’yi geçmemelidir. İki ray birleşim noktalarında bir ara parça ile birbirine cıvata, somun ve yaylı rondela ile bağlanmalıdır. Ray ek yerleri karşılıklı raylarda kesinlikle aynı seviyede yapılamayacaktır.
Ray binanın sabit kısımlarına mesnetlerle tespit edilmelidir. 1,75 m/s ve üzeri hızlardaki asansörlerde rayın mesnete tespiti rijit olmayıp, ray tırnakları sayesinde dikey istikamette kayıcı tip olmalıdır. Bu sayede binanın ısısının değişmelerinden dolayı rayın genişlemesinde, rayın tırnaklar arasında kaymasına izin verilmelidir. Rayın deforme olması önlenmelidir. Bu nedenle kaymayı kolaylaştırmak için ray tırnakları yaylanabilir özellikte ve kaymayı temin için ray ile ray tırnakları ve mesnetler arası montaj esnasında mutlaka yağlanmalıdır.
Ray mesnetleme, mesafe hesabı ne çıkarsa çıksın, maksimum 1,8 mt ara ile mesnetleme yapılacaktır.
3.3- Ray Ebatları ve Hesap Şekli:
Kullanılacak ‘T’ tipi raylar TSE 10922 ve EN 81 standartlarında belirtildiği gibi yapılacak mukavemet hesapları doğrultusunda uygun boyutlarda seçilmelidir. Ray kesitlerinin hesabında asılı raylarda çekmeye zemine oturan raylarda flambaja göre hesap yapılarak ve kesit tayin edilmelidir. Hesaplar kayma yatak fren tip emniyet düzenine göre yapılmalıdır. Raylar hesap ne çıkarsa çıksın T89 dan küçük olmayacaktır.
Karşı ağırlık ray kesiti ise hesap ne çıkarsa çıksın T82 den küçük olmamalıdır.
4 – KARŞI AĞIRLIK RAYLARI
4.1 – Özellikler:
Kabin ray özelliklerinde olmalıdır.
4.2 – Tespit Şekli:
RAYIN RAYA TESPİT ŞEKLİ, Kabin raylarında bahsedildiği gibi yapılacaktır.
RAYIN MESNETE TESPİT ŞEKLİ, Kabin raylarında bahsedildiği gibi yapılacaktır.
RAYIN ASANSÖR KUYUSUNA TESPİT ŞEKLİ, Karşı ağırlık rayı asansör kuyusuna asılacaktır.
Tespit şekli kabin raylarında bahsedildiği gibi yapılacaktır.
5 – RAY EBADI VE HESAP ŞEKLİ
Klavuz raylar işlenmiş ray olmalıdır. Rayların ve mesnetlerinin kesit ölçüleri/kalınlıklarının, montaj firması tarafından verilecek hesaplarla, sözleşmede belirtilen kabin kapsitesi ve hızlarında normal çalışma ve frenleme sırasında oluşacak yükler ve kuvvetler için uygun olduğu TS EN 81-20 ,TS EN 81-50, TS EN 81-70, TS EN 81-28 , TS EN 81-58’e göre hesaplanarak ispatlanacaktır. Menşei belirsiz raylar kabul edilmeyecektir. Marka ve menşe bilgisi sözleşme sırasında işverene verilecektir
5.1 – Kabin ray mesnetlerindeki ebat tespit hesabı: Kabin içinde işletmede olması gereken en gayri müsait yüklemeye göre (her iki eksen için ayrı olmak üzere) ve kabinin mesnete en çok yük gelecek durumda bulunması hali için, mesnete gelecek yük hesap edilmelidir.
Mesnet yükün kendisine uygulandığı nokta ile binayı tespit edildiği, noktası arasında maruz kalacağı zorlama durumuna mukavim olacak şekilde hesaplanmalıdır. Mesnet ebadının mukavameti yönünde yapılan bu ebatlandırılmasına paralel olarak binanın şakül hatalarının meydana getirdiği boyut değişikliklerinde ebatlandırmada dikkate alınmalıdır.
5.2 - Karşı ağırlık ray mesnetlerindeki ebat tespit esası;
Kabin rayının aynı olmalıdır. Ancak karşı ağırlık mesnet hesabında dengesiz yükleme söz konusu olmamalıdır.
5.3 – Mesnetlerin beton perdeye tespit edildiği yerlerde mesnetler muhakkak iki parçalı olmalıdır. Birinci parça asgari üç adet dubelle betona tespit edilecek, ikinci parça ray tırnakları ile raya bağlanmalıdır. Kullanılacak ray tırnakları uygun hıza göre seçilmelidir. Bu iki mesnet elemanı cıvata, somun ve yaylı rondela ile birbirine bağlanacaktır. Burada dikkat edilecek hususlar, rayların her üç boyutta ayarlanmasını sağlamaktır.
6 – KAT KAPILARI
Her bir durakta teleskopik açılır tam otomatik tipte kapılar kullanılmalıdır. Kapı açılımları keşif özetinde belirtilen şekilde olacaktır. Kapılar dkp üzeri Satine Paslanmaz Çelik den imal edilmiş olup, kaplama kalınlığı 0,8 mm olacaktır. Kapıların yıllık kapı açma kapama adedi 900.000 den fazla olacaktır.
Kapı kilit mekanizmasını dıştan açan ve ancak özel bir anahtar ile çevrilebilen bir tertibat bulunmalı ve kat kapıları bina betonuna çelik dübel sistemi ile çelik konstrüksüyona ise civata, somun ve yaylı pul ile monte edilmelidir. Kapı montajdan sonra 3 boyutta asgari 20’ şer mm ayarlanabilecek şekilde kanallı mesnetler ile bağlanmalıdır. Kat kapıları, kapı eşiğine gelecek 500 kg’ a kadar yükleri taşıyabilecek özellikte olmalıdır. Kat Kapıları üreticisi Montaj yapan firma ile aynı olacaktır.
7 – KABİN KAPILARI
Kapı kanatlarının özellikleri ve malzemesi kat kapı kanatları ile aynı olmalıdır. Kabin kapısı sac kalınlığı toplam 2 mm olmalıdır. Dkp ve paslanmaz kaplama toplamı 2.mm olabilir.
Kapı kanatlarının kaplama malzemesi kapı kanatları içten (Kabin içi tarafı) kat kapılarının kaplama malzemesinin aynı olmalıdır. Kapı emniyeti sıkışma kontrolü ve 34 göz 146 ışından az olmamak koşulu ile boy bir ışın perdesi veya fotosel ile gerçekleştirilmelidir.
Kapi Tahrik Ünitesi özelliği:
Kat ve kabin kapıları senkron şekilde birlikte hareket etmelidir.
Kapı harekete başlarken ve hareketini bitirirken çok kısa bir süre yavaş yavaş hareket edecek, geri kalan tüm yolu büyük hız değişmesinde darbe olmayıp tam bir sürekli geçiş olmalıdır. Kapı hızının ayarlanması mümkün olmalıdır. (Kapı tahriği VVVF kontrollü olmalıdır)
Kapı açma mesafesinin ayarlanma imkanı olmalıdır. Kapı tahrik hızlarının ayarlanma imkanı olmalıdır. Kabin tahrik ünitesi bir çerçeve üzerinde kabin karkasına monte edilmelidir.
Tahrik ünitesinin çalışması sayesinde kapı açılacak ve kapanacaktır. Bu iki hareket aynı sistem ve özellikte olmalıdır. Motorun dönüş yönünün değişmesiyle açma veya kapama işlemi gerçekleştirilmelidir.
Kapının Kabinin hareketinde kabin kapısı üzerindeki tahrik kolu itme mekanizmasının kat kapıları üzerindeki itilme mekanizmalarına çarpmaması için harekete başlarken tahrik kolu itme mekanizmasının bir şekil değişikliğine uğraması gerekecektir. Bu suretle kabin katlardan geçerken bu iki mekanizma birbirlerine çarpmayarak ancak kabin katta durduğunda kabindeki tahrik kolu üzerindeki mekanizması eski şekline gelerek itme uygulamasını yapacak duruma gelmelidir. Kabin kapısı üreticisi Montaj yapacak firma ile aynı olacaktır.
8 – KABİN VE KABİN TAŞIYAN EMNİYET DÜZENİ ÇERÇEVESİ (KARKAS)
Kabin TSE ve EN – 81 standartlarına uygun bir şekilde ve boyutlarda imal edilmelidir. Kabin imalatında paslanmaz çelik veya benzeri malzeme kullanılmalıdır. Kabinde el ve ayak pervazı, ayna, düafon, aydınlatma gibi aksesuarlar bulunmalıdır.
Kabin yan cidarlarının taşıyıcı kısmı 1.5mm GALVENİZ saçtan yapılmalıdır. Bu saclar gerekli mukavemette olmaları için düşey istikameti kabin boyunca olan ve genişliği 500mm ‘yi geçmeyen levhalar olarak hazırlanmalıdır. Levhaların birbirine bağlanışı uç kısımlardan dik olarak kıvrılmış 30 mm’lik yan yüzeylerden olmalıdır.
Yük ölçme sistemi kabinin tabanına veya karkasa monte edilerek elektronik olarak gerçekleştirilmelidir. Karkas, karkas montajında birleştirilecek karkas üst başlığı, karkas yan çubukları, karkas alt çerçevesi olarak 3 ana kısımdan teşekkül edilmelidir.
Karkas kısımlarının malzeme cinsi ve hesabı EN-81 standardının öngördüğü hesap sistemine ve emniyet katsayılarına göre yapılmalıdır. Karkas kısımlarının birbirlerine bağlantısı, cıvata, somun ve yaylı pulla olmalıdır. Yakalama emniyeti düzeni (Paraşüt tertibatı) bulunmalı ve kaymalı tip olmalıdır.
Hız regülatörünün frenlemesiyle paraşüt tertibatının kolu, kaldırılacak ve yakalama emniyet düzeni çalışmalıdır. Paraşüt tertibatının kolunun kalkması, regülatör halatının regülatör kanalı içinde patinaja sebebiyet verecek kadar fazla kuvvet isteyen kalitesiz ve tutuk bir imalat olmamalı tam aksine rahat ve az bir kuvvetle çalışan, sıhhatli bir imalat olmalıdır. Yakalama emniyet düzeninin çalışmasıyla, kabin karkası üst veya alt başlığının iki yanında bulunan yakalama blokları o noktalarda rayı sıkacaklar ve karkas raya açılmış (sıkışık) vaziyette kalmalıdır. Kabinin aşağı doğru hareketine devamı sıkışmayı artırıcı yönde tesir etmelidir. Sistemin normale döndürülmesi (sıkışma bertaraf edilmesi) ancak karkasın yukarı doğru hareket ettirilmesi ile sağlanmalıdır.
Yakalama hiçbir zaman kamalı tip olmamalıdır. Yakalamanın başlaması ile kabinin durması arasındaki yol gene EN-81 standartlarında tarif edilen ölçülerde olmalıdır. Yakalamanın başlaması ile beraber karkas üst başlığındaki bir elektrik kontak asansörü kumanda dışı etmelidir.
Yakalamanın iki rayda da aynı kuvvette olması, yakalama yolunun istenilen ölçüde bulunması yakalama bloğundaki civata ile ayarlanabilecek olmalıdır. Makina, motor ve kumanda panosu gibi ekipmanlar gürültü ve titreşimin minimize edilmesi için binadan mekanik olarak izole edilmelidir.
Kabindeki titreşim seviyesi, kalkış, heraket ve duruş süresince 18 mili-g’yi aşmayacaktır.
Kabindeki gürültü seviyesi, seyir süresince, duruş ve kalkışlarda, kapılar açılıp kapanırken, fan çalışırken dahil her durumda 55 dBA’yı aşmayacaktır. Makine dairesindeki gürültü seviyesi, makina/motor çalışırken, frenler açılıp kapanırken, kontaktörler çekip bırakırken dahil her durumda 55 dBA’yı aşmayacaktır
Kabin çerçevesinde kullanılacak çelik malzeme kalınlığı ve bağlantı şekilleri TS EN 81-20 ,TS EN 81-50, TS EN 81-70, TS EN 81-28 , TS EN 81-58’e göre yapılacak hesaplarla belirlenecektir. Tüm asansörlerde kullanılacak güvenlik tertibatı, kayma güvenlik tertibatı olmalıdır.
Kabin çerçevesi kullanılacak güvenlik tertibatının çalışmasına uygun olmalıdır. Makaralı klavuz patenlerin(roller) hızı, kabinde 250 rpm, karşı ağırlıkta 500 rpm’yi aşmayacaktır. Kabinler hareket ederken, patenlerin oluşturduğu gürültü kabinden duyulmayacaktır. Kabin platformu ve duvarları, kauçuk ve benzeri tertibatlar ile kabin çerçevesinden izole edilmelidir.
Kabin platformu çelikten yapılmalıdır. Platformun üst yüzeyinde kullanılacak malzeme Satine paslanmaz çelik olacaktır ve kalınlığı minimum 1,2 mm olacaktır. Kabin üstü kumanda paneli TS EN 81-20 ,TS EN 81-50, TS EN 81-70, TS EN 81-28 , TS EN 81-58’e uygun olmalı ve sabit olmalıdır.
Kabin üstü TS EN 81-20 ,TS EN 81-50, TS EN 81-70, TS EN 81-28 , TS EN 81-58’e uygun korkuluklar ile donatılmalıdır. Kabin üstündeki kablolar metal kanallar ile korunmalı, kanallar, kabin üstündeki kişilerin düşmesine neden olmamalıdır. Kabinlerde kullanılacak tüm fren tertibatları kayma fren tertibatı olmalı ve EN 81-1+A3’e uygun olmalı, CE işaretli olmalı AT Tip inceleme sertifikasına sahip olmalı, sertifikalar teklif metni ile birlikte sunulmalıdır.
Kabin aydınlatması kesildiğinde, otomatik olarak çalışan, şarj edilebilir yedek bir enerji kaynağından 2 saat boyunca kabin aydınlatmasını ve alarm sistemini besleyen ve en az 50 lüks aydınlatma sağlayan bir kabin acil durum aydınlatması ve alarm sistemi mevcut olmalıdır.
Kabin içi ve dekorasyonu (taban, duvarlar, tavan, kapılar, kumanda paneli, el tutamağı, ayna, kabin eşiği) keşif özetinde belirtilen mimari detaylara uygun olmalıdır. Kabinler önce 2 mm galvaniz sacdan imal edilecek olup yapılacak kaplama bu galvaniz sac üzerine yapılacaktır. Yapılacak kaplama kalınlığı 0,8 mm den az olmamalıdır. Kabin içi aydınlatma, tabanda ve kumanda paneli üzerinde en az 50 lüks olmalıdır. Kabin içi yüksekliği, kabin kapısı yüksekliği ve genişliği keşif özetindeki gibi olacaktır.
Kabinin üst ve alt kısımlarında doğal havalandırma açıklıkları olmalıdır. Kabin tavanında kuyudaki havayı kabine aktaran fan bulunmalıdır. Kabin kapı açma bölgesinde iken herhangi bir arıza nedeni ile kapılar otomatik olarak açılmazsa, dışarıdan kabin ve kat kapılarını açmak mümkün olmalıdır.
Kabin kapısı açma, kapama hızları ayarlanabilir olmalıdır. Kabin kapısında en az 90 bağımsız ışına sahip ışın perdesi bulunmalıdır. Herhangi bir engel bu ışınlardan birini kesince, kapanan kapı tekrar geri açılmalıdır. Mekanik güvenlik barlarının bu amaçla kullanılması kabul edilmez.
Kabin içerisindeki kapı açma butonuna basılınca kapanan kabin kapısı geri açılmalıdır. Kapı açma butonuna sürekli basılı tutulduğunda, kabin kapısı açık kalmalıdır. Kabin kapısı 20 saniye’ den fazla açık kaldığında, kabin kapısı bir zil sesi ile birlikte düşük hızda kapanmaya çalışmalıdır.
Kabin kapısında bulunan ışın perdesi de-aktif olduğunda, kapanmakta olan kapıyı tekrar açmak için gerekli kuvvet 150 N’ u aşmamalıdır. Tüm asansörlerin kabin kumanda panellerinde, hareket yönü oku ve geçilen, bulunulan katı gösteren siyah beyaz dot matrix bir gösterge, kapı açma butonu, kapı kapama butonu, kabin fanı butonu ve sarı renkte alarm butonu mevcut olmalıdır.
Kabindeki alarm butonuna basıldığında başka bir butona basmaya gerek kalmadan, kabin ile bina güvenlik merkezi ve makine dairesi arasında, net, anlaşılabilir, 3 yönlü haberleşme başlamalıdır. Bina şebekesindeki enerji kesilse dahi 3 yönlü haberleşme devam edebilmelidir.
Asansörün seri numarası, imal yılı, CE işareti, Onaylanmış Kuruluş numarası, kapasitesi (kg, kişi), imalatçı firmanın tam adı, keşif özetinde belirtilen mimarı ayrıntılara göre kabin için kumanda paneli üzerine yazılmalıdır. Kabin, Kabin karkas üreticisi montaj yapan firma ile aynı olmalıdır.
9 - KARŞI AĞIRLIK
Emniyetli işletim amacıyla uygun karşı dengeyi temin etmek için dolgu ağırlıklı bir yapısal çelik şasi donatılmalıdır. Karşı ağırlık blokları karşı ağırlık çerçevesi içerisine sabitlenmelidir, seyahat sırasında çerçeveden çıkmamalıdır. Seyahat sırasında karşı ağırlık blokları gürültü yapmamalıdır. Karşı ağırlık blokları pik döküm veya platin kesim olmalıdır. Hesabı kurtarıyor ise beton ile demir tozu karışım ağırlıkta olabilir. Karşı ağırlık kasasının alt dış kısmında 10 cm yüksekliğinde her 30 metre için 1 adet, askı halatlarının uzaması durumunda sökülebilir, halatlar kısaltıldığında tekrar takılabilir bloklar bulunmalıdır.
10 - TAŞIYICI ÇELİK HALATLAR
Taşıyıcı çelik halatlar TS EN 81-20 ,TS EN 81-50, TS EN 81-70, TS EN 81-28 , TS EN 81-58 ve TS 10922 standartlarının belirlediği ve DIN 655-57 standardına uygun olmalıdır.
Yüksek hızlar için yapılmış olan özel tip dış telleri iç tellerine nazaran daha yumuşak tip çelik halat kullanılmalıdır. Halat çapı toleransı (-0+4%) ü geçmemelidir. Asansör tesisinde halatın tahrik tekerleğine sarılma açısı ve şekline göre halatın çapı, tel sayısı iç ve dış tel kalınlıkları ve sertliği hesaplanmalıdır. Halat emniyet katsayısı ilgili asansör standartları olan EN-81 ve TS 10922 standardına uygun olmalıdır.
Askı şekli palanga sistemi şeklinde olacaktır. Halatın askı noktalarına tespit edilişi çelik halat konikleri vasıtasıyla olmalıdır. Çelik halat koniklerine halatın tespit edildiği noktada halatın sıyrılıp çıkması için kuvvet, halatı koparmak için gereken kuvvetten büyük olmalıdır. Çelik halat koniklerine iki tip yay kullanılmalıdır. Bunlardan kuvvetli olan yay halata gelen yükü taşıyacak, zayıf olan yay ise bir halatın gevşemesi veya kopması halinde kumanda cereyanını kesecek şekilde uygulanmalıdır.
Ayrıca çelik halat konik tijlerinin bir tarafına boydan boya diş açılacak, bu diş sayesinde halat gerginlikleri sağlanmalıdır. Kullanılan çelik halatın durumuna göre tahrik ünitesine vereceği yükleri dengelemek için Denge Halatı kullanılmalıdır. Söz konusu denge halatı yapılacak TS 10922 ve EN-81 normlarına uygun olmalıdır.
Askı halatı ağırlığını dengelemek için dengeleme halatları kullanılacaktır, bu halatlar kuyu dibinde ağırlıkla gerilecek ve gergi tertibatının hareketi elektrik güvenlik kontakları ile kontrol edilecektir.
11- KUMANDA SİSTEMİ
Kumanda sistemi mikroprosesörlü ve kollektif kumanda özelliklerine haiz olmalıdır. Ayrıca aşırı yük, by pass, yangın asansörleri için itfaiyeci kontrolü, asansör bekliyor durumda iken belirlenen bir ana durak fonksiyonu, kabin içi kontrol panelinde özel anahtarlı çalışma sistemi gibi ilave fonksiyonları yerine getirebilecek özellikleri taşımalıdır.
Kumanda sistemi azami ölçüde kontaksız (Solid-state) şeklinde elektronik elemanlarla düzenlenmelidir. Çağrıların kaydedilmesi, kabinin yerinin kumanda sisteminde takip edilmesi çağrı en uygun kabinin seçimi, seçilen kabinin tahrik kumanda sistemin bu çağrının intikali, çağrının cevaplandırılması ve çağrının silinmesi işleri elektronik devrelerle gerçekleşmelidir. Ancak emniyet devrelerinde, güç kaynaklarından röle ve mekanik hareketli kontaklar tercih edilmelidir. Aşırı dolan kabinler hareket etmeyecek, sesli ve ışıklı yazı ile kabin içindekilere aşırı yük ihbarı verecektir. Konforlu duruşlar için direk duruş sistemi olacaktır.
Sisteme kat çağrıları girildiğinde, denetim sistemi bir çağrı için o an ki mevcudiyeti ve o çağrıya cevap verme süresini belirlemek için her bir kabinden verileri toplamalıdır.
Cevap süresini hesaplamak için aşağıdakiler dikkate alınmalıdır:
Kabindeki yük sözleşme yükünün 80%’ i olursa kat çağrıları atlanmalı fakat iptal edilmemelidir.
Taşıma kapasitesine bağlı olarak kabinde fazla kayıt yapılan çağrıları iptal etme özelliği olacaktır. ( 10 kişilik asansörde 10 dan fazla kayıt almayacaktır. )
Kat kapılarında kapı fiş kontağında kısa devre algılama yazılımı olacaktır. ( bu sistem sayesinde kat kapılarında ki fiş kontaklarda kısa devre yapılması durumunda asansör kendini korumaya alacak ve bu sayede kapılar acık çalışmamış olacaktır )
Tesisat soketli ( canbus – serial system ) olacaktır.
Zaman ayarlı park durağı yapabilecektir. İstenilen saatler arasında istenilen katta bekleme yapabilecektir.
Kabinde ki elektronik aşırı yük belirli bir kapasiteye göre dış çağrılara cevap verecektir.
Bir kabin veya kat çağrısına cevap olarak kata varıldığında kabin ve kat kapıları otomatik olarak açılmalı ve ayarlanmış süreyle açık kalmalıdır. Kabin bir kattayken kapı açma düğmesine, kat düğmesine ve kapı emniyet kenarına basıldığında kapılar açılmalıdır.
Yangın durumu binanın merkezi yangın sisteminden gelecek yangın var sinyali sonucu, bütün kabin kapıları devreden çıkarılmış vaziyette önceden belirlenen park katında tahliyeyi sağlamalıdır. Yangın opsiyon sistemi çift alternatifli olmalıdır.
Makina dairesinde bulunan kumanda panolarında elektrikli elle kumanda tertibatı (EN 81-1+A3 madde 14.2.1.4’e uygun) mevcut olacaktır. Makine daireli asansörlerde, kumanda panosundan bağımsız olarak, makina frenini mekanik olarak açmak ve asansörü kata getirmek mümkün olmalıdır. Tüm asansörlerin kat kumanda panellerinde, asansörün geçtiği, bulunduğu katı gösteren siyah beyaz dot matrix bir gösterge de bulunmalıdır.
Asansörlerin kumanda sistemi, binadan yangın sinyali alınca veya zemin katlarda bulunacak manuel yangın çağırma tertibatları ile çağrılınca, Bütün durak kumandaları ve “kapıyı tekrar açma butonu” dâhil kabin kumandaları etkisiz kılınmalı ve Bütün mevcut kayıtlı çağrılar iptal edilmelidir. Asansör, alınan sinyal ile başlatılan otomatik komutları aşağıdaki belirtilen şekilde takip etmelidir: Güvenlik tertibatının çalışması nedeniyle hareketi engellenen asansörler hareketsiz kalmalıdır. Kumanda sistemi markası Montaj yapacak firma ile aynı olacaktır.
12- KAT EKİPMANLARI
Kat kapısı yüksekliği ve genişliği keşif özetindeki belirtildiği gibi olmalıdır. Kat kapısı panelleri, eşikleri, kasaları ve malzemeleri, keşif özetinde belirtilen detaylara uygun olmalıdır. Servis asansörlerinin kat çağrı butonları ve Kat çağrı buton yerleri ve göstergeleri keşif özetinde belirtilen mimari detaylara uygun olmalıdır.
Her bir kat kapısı paneli en az iki metal taşıyıcı makara ile taşınmalıdır. Makaralar, kapı raylarında hareket ederken, metalin metale değmesi engellenmelidir. Her bir kat kapısı paneli en az iki paten ile kat kapısı eşiğinde klavuzlanmalıdır.
Her bir kat kapısı paneli hem taşıyıcı kısmından hem de aşağıdaki klavuz kısımlarından iki eksende de ayarlanabilir olmalıdır.
Kapı panelleri taşıyıcı kısmında mekanik olarak birbirine bağlantılı olmalıdır. Kat kapısı kilitleme tertibatları CE işaretli ve AT tip muayenesi tabi tutulmuş olmalıdır. Tip sertifikası teklif ile birlikte sunulmalıdır. Kat kapısı acil açma tertibatları TS EN 81-20 ,TS EN 81-50, TS EN 81-70, TS EN 81-28 , TS EN 81-58 standartlarına uygun olmalıdır. Kat kapısı eşikleri altında, TS EN 81-20 ,TS EN 81-50, TS EN 81-70, TS EN 81-28 , TS EN 81-58 standartlarına standartlarına Madde 5.4.3.’e uygun etek saçları bulunmalıdır.
13 - Kumanda ve Kısmi Sinyal Ünitelerinin Bulunduğu Panolar:
Aşağıdaki üniteler mikrokontaklı düğmeler olmalıdır:
Kat çağrı kumandaları
Kabin kat kumandaları
Kabin kapı açma-kapama kumandaları
Kabinde vantilatör butonu
Kabin kumanda panosundaki üniteler:
Durak sayısı kadar kat kumanda düğmesi
Kapı açma ve kapama kumanda düğmesi
Alarm düğmesi
Fan düğmesi
Intercom
“Aşırı yük” yazılı ışıklı ve sesli sinyal
“Acil durum” yazılı ışıklı ve sesli sinyal
Kabin üstünde: Asansörün bakım ve revizyonunda kabin üstünde bulunan, teknisyenlerin kabini isteklerine uygun hareket ettirmeleri için bir revizyon panosu kabin üstüne emniyetle kullanılabilecek bir yere monte edilmelidir.
Bir pano üzerinde bulunan üniteler:
Revizyon şalteri (kabinin kumandasını kat ve kabin kumandalarından ayrılıp sadece kabin üzerine bağlamalıdır.)
Aşağı ve yukarı hareket basma düğmesi (bu düğmelerden biri basılı oldukça kabin o istikamette hareket etmelidir. Elin çekilmesi halinde hareket durmalıdır. Hareket düşük bir revizyon hızıyla olmalıdır.
14- ELEKTRİK TESİSAT MALZEMESİ VE DÖŞEMESİ
Kumanda kabloları TSE ve EN normlarına uygun olmalıdır. Kullanılacak kablonun izolasyon tam merkezlemesi ve yan kesitinin 1 mm’den küçük olmaması şarttır. Kuvvet kabloları hareketli çalışma şartlarına uygun tipte seçilecektir. Motor gücü ve mesafeye göre devamlı
demorajda olduğu gibi kabul edilerek kablo kesiti tespit edilmelidir. Kabloların tamamı alev iletmeyen tip kablo olmalıdır.
Fleksibl Kablo
Bükülme esnasında bütün mahallerin aynı çapta dönüş yapmaları için tek sıra halinde imal edilen yassı fleksibi kablo kullanılmalıdır. Kablonun plastikleri fazla olmalıdır. Kablonun her nakili bükümden müstakil olacak kablo dış kılıfı arasında nüfuz etmiş olmalıdır. Her nakil çok telli olmalıdır. Fleksibl kablo ile kabin üstündeki buat ile makine dairesindeki kumanda tabloları arasına ek yapmadan bağlanmış olmalıdır. Askı takoz şekli ve yerleri kabinde altta ve üstte, kuyu ortasında ve kuyu üstünde olmalıdır. Tüm elektriksel kablolama ve bağlantıları, işin gereğin uygun güvenlikte ve kalitede olacaktır. Kablolar bulundukları kanalların düşey kesitinin % 45’inden fazlasını kaplamamalıdır. Flexible kablo % 10 yedekli olacaktır.
Makina mekanı, kabin üstü ve kuyu dibi gibi bakım ve kontrol personelinin bulunabileceği mekanlarda bulunan elektrik kabloları uygun metal kanal/kapaklarla korunmalıdır. Tüm elektrik kabloları etiketli olmalıdır. Tüm elektrik tesisatının topraklaması ilgili standartlara göre yapılacaktır. Kullanılacak seyahat kablosu taşıyacağı akım ve gerilim değerlerine uygun olmalıdır. Kablo ilgili AB standartlarına uygun olmalıdır
Seyahat kablosunun her iki ucunda bulunan soketler ve her bir kablo teli, etiketleme v.b. tertibatlar ile ayırt edilebilmelidir.
15 - KUYU DİBİ TAMPONLARI
Hidrolik tip olmalıdır. TS EN 81-20 ,TS EN 81-50, TS EN 81-70, TS EN 81-28 , TS EN 81-58 ve TS 10922 normlarının izin verdiği adet ve sayılarda olmalıdır. Her bir tampon, tampon kontağına sahip olmalıdır. Kabin ve karşı ağırlık tampona oturduğu zaman bu kontaklar kumandayı kesmelidir. Ağırlık tampon üzerinde iken tampon pistonu tam kaldırmadığı sürece kabinin çalışmasına müsaade etmemelidir. Nominal hızı 1 m/s olan asansörlerde poliüretan tamponlar, daha yüksek nominal hıza sahip asansörlerde hidrolik tamponlar kullanılacaktır. Tamponların altında uygun destek ve yükselticiler mevcut olacaktır. Tampon destekleri kuyu dibinde bulunan tampon kanalına veya benzeri bir tertibatın üzerine monte edilecektir. Hidrolik tamponların yağ doldurma ve kontrol kısımları kuyu dibi yüzeyinden 2 m veya daha fazla yukarıda ise, bu noktaya ulaşmak için kuyu dibinde merdiven bulunmalıdır.
16- GARANTİ
Garanti süresi asansörlerin İşveren tarafından teslim alınmasından itibaren 5 yıldır. Bu süre içerisinde asansörlerde oluşacak arıza ve hasarlar imalatçı firma tarafından en kısa süre içinde giderilecektir. Üç yıllık garanti süresi içinde hatalı kullanım dışında değiştirilen yedek parçalar için asansör firması hiçbir bedel talep etmeyecektir. İş bu garanti süresi asansör yönetmeliğinde açıkça belirtildiği gibi aylık ve ücret mukabilinde olacaktır. Ayrıca asansör firması garanti süresi bitimden sonra en az on yıl müddetle sistemde kullanılacak olan yedek parçaları ücret mukabilinde de olsa temin etmekle mükelleftir.
17- DEPREM İŞLETİM SİSTEMİ
Yolcu asansörlerinde, Deprem Alarmını alan asansörler, alarmı aldıktan sonra en yakın katta durup yolcularını tahliye edip, alarm kalkıncaya kadar kapıları açık olarak bekleyeceklerdir.
18- STANDARTLAR
Yolcu asansörleri yapıldığı yılda yürürlükte olan tüm ulusal ve uluslararası standartlara, asansör yönetmeliklerine, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı şartnameleri ve bunlarla sınırlı olmaksızın ulusal ve uluslararası uygulanan diğer tüm standart, yönetmelik ve tebliğlere uygun olarak imal edilip, montajı yapılacaktır.
Bu Standartların başlıcaları bunlarla sınırlı olmamak üzere;
TS EN 81-20 ,TS EN 81-50, TS EN 81-70, TS EN 81-28 , TS EN 81-58
Asansorlerle ilgili referans alınacak tum standartların son versiyonları esas alınacaktır.
19- ASANSÖRDE İSTENEN EKSTRA ÖZELLİKLER
Olacaktır.
Canlı İletişim